Vişne Yetiştiriciliği

Vişne Yetiştiriciliğinin Genel Özellikleri

Vişne yetiştiriciliği, ülkemizde yaygın olarak yapılan bir tarım faaliyeti olup, gülgiller familyasından olan bu meyve severek tüketilmektedir. Vişnenin anavatanı, İstanbul ve Hazar Denizi arasındaki Kuzey Anadolu dağlarıdır. Prunus cerasus olarak bilinen vişne, adını Giresun ilinin eski adı olan Kerasus'tan almıştır. Vişne yetiştiriciliğinde iklim, toprak, fidan, gübreleme gibi faktörler önemlidir ve bu aşamaların doğru şekilde yönetilmesi verimi arttırır.

İklim İstekleri

Vişne, ılıman iklim kuşağına ait bir meyvedir. Yaz ayları daha serin ve nemli olan bölgelerde kaliteli ürün elde edilir. Vişne, aşırı sıcaklığı sevmediği gibi, kışın da aşırı soğuklara dayanıklı değildir. Aşırı sıcaklıklar, vişne yetiştiriciliğinde gelişimi yavaşlatır ve su sıkıntısı ürüne zarar verir. Bazı türlerde ikiz meyve, yani çift pistil durumu ortaya çıkabilir ve bu da meyvenin değerini düşürür. Topraktaki don derinliği de köklerin donmasına sebep olabilir. Çiçek tomurcukları -2 ile -4 derece soğuğa dayanırken, açan çiçekler -2 derecede donar. Odunsu bölümler ise -40 dereceye kadar dayanabilir.

Vişne, ilkbaharda geç çiçeklenmeye başladığından bu dönemdeki donlardan zarar görmez. Ancak çiçek gözlerinin ve çiçeklerin donması en yaygın sorunlardan biridir. Kış aylarında -20 derece, kış başı ve sonundaki -15 derece soğuklar vişne için tehlikelidir. Yaklaşık 400 mm üzerinde yağış alan bölgelerde vişne rahatıkla yetiştirilebilir. Yağışların dağılımı da önemlidir. Yeterli yağış olmadığında sulama yapılmalıdır. Yağmurun çiçeklenme döneminde yağması verimi düşürür ve hasat zamanına yakın yağışlar meyvelerde çatlamaya yol açabilir.

Toprak İstekleri, Dikim ve Aşılama

Vişne yetiştiriciliği için kumlu, kuru ve kireçli topraklar uygundur. Özellikle idris anacı kullanıldığında vişne kuraklığa karşı daha dayanıklı olur. Genellikle kirazın yetiştiği her toprakta vişne de yetiştirilebilir. Vişne bahçesi kurulurken doğru bir dikim planı yapılmalıdır. Vişne döllenme sorunu yaşamadığı için tek türle bahçe kurulabilir, ancak ikinci tür kullanıldığında verim yükselir. Dikim aralıkları toprak, sulama, anaç ve gübreleme gibi koşullara uygun şekilde belirlenir.

Vişne bahçeleri genellikle bir yaşındaki aşılı fidanlar kullanılarak kurulur. Daha yaşlı fidanlarda dikim sonrası tutma oranı düşük olur. Bazen önce anaçlar dikilerek, aşılanacak büyüklüğe gelene kadar yetiştirilir. Daha sonra anaçlar yetiştirilecek türlere göre aşılanır. Ancak bu yöntem daha az tercih edilir. Fidanlar, kışın Ã½lık geçen ve yağışı fazla olmayan bölgelerde Aralık sonu itibariyle dikilebilir.

Vişne meyvesinin kültür türleri tohumdan çoğaltılamaz. Genetik olarak heterozigot olduğu için, tohumla çoğaltmada bitkinin özellikleri sonraki bitkilere geçmez ve bazı hastalıklar yayılabilir. Bu nedenle vişneyi çoğaltmak için aşılama tekniği kullanılır. Ayrıca kök ve dip sürgünleri de çoğaltma için kullanılabilir. T göz aşısı en fazla önerilen yöntemdir. Genç anaçlarda dilcikli İngiliz, kakma ve boru aşılama yöntemleri de kullanılabilir. Ana dallarda ve gövdede tür değiştirme için kakma aşılama yöntemi tavsiye edilir.

Gübreleme ve Budama

Vişne yetiştiriciliğinde gübreleme önemlidir. Bu sayede topraktaki eksik besinler takviye edilmiş olur. Ağaçların gelişimi ve meyve vermesi için topraktan aldıkları besinlerin yeniden toprağa verilmesi gerekmektedir. Gübre miktarı tespit edilerek, vişne üretiminin verimli olması sağlanmalıdır. Vişne, budama gereksinimi az olan bir bitkidir ve ağaçlar yayvan şekilde gelişir. Sadece fazla yükselen ağaçlarda budama yapılmalıdır.

Hastalıklar ve Hasat

Vişne yetiştiriciliğinde hastalıklar önemli bir yer tutar. Zamklanma, monilya hastalığı, kiraz sineği ve bakteriyel hastalıklar gibi sorunlara karşı ilaçlama yapılmalıdır. Vişne hasadı, ağaçlardaki meyvelerin aynı anda olgunlaşmaması nedeniyle 2-4 defada yapılır. Meyveler olgunlaştıkça toplanmaya başlanır ve erken dönemde olgunlaşan meyveler daha yüksek fiyattan satılır.

Sonuç

Sonuç olarak, vişne yetiştiriciliği, iklim ve toprak şartlarına dikkat edilerek, doğru fidan ve gübreleme teknikleri kullanılarak yapıldığında oldukça verimli olabilir. Hastalık ve zararlılarla mücadele edilmesi, ayrıca hasat zamanına dikkat edilmesi, kaliteli ürün elde edilmesi açısından önemlidir.