Vişne, Latince adı Prunus cerasus olan, Rosaceae familyasından gelen bir meyve türüdür. Kiraza benzer ancak daha ekşi ve mayhoş bir tada sahiptir. Vişnenin anavatanı olarak Kuzey Anadolu dağları ile Hazar Denizi arasında kalan bölge kabul edilmektedir. Botanikteki Latince ismi P. Cerasus olan vişnenin, Giresun bölgesinden geldiği bilinmektedir. Vişne ile kiraz arasında ciddi farklar bulunmaktadır. Vişne ağacının yaprakları kiraz ağacına göre daha küçüktür. Dalları ise kiraz ağacına göre daha sık ve yaygındır. Vişne, günümüzde İran'ın kuzeyinden Türkmenistan'a kadar olan bölgede çıkarak oradan da Avrupa'ya yayılmıştır. Vişne ağacının anayurdu Balkanlar ve Anadolu olup, 2-7 metreye kadar uzunlukta olabilir. Sanılanın aksine, 4 yaşından itibaren meyve veren kiraz ağacı 40-50 yıla kadar yaşayarak meyve vermektedir.
Vişnenin Genel Özellikleri Nelerdir?
Vişne, yuvarlak taçlı ve kiraz ağacına göre daha çalımsı görünür. Gövdesi kırmızımsı gri benekli ve parlak renklidir. Vişne ağacının dalları kirazınkine göre ince ve yay gibi olup sarkıktır. Yaprakları da kiraz ağacına göre daha küçük, parlak yeşil renkli, ayası düz ve tüysüzdür. İlkbahar mevsiminde erken açan çiçeklerinin taç kısmı beyaz renklidir. Bir salkımında birden çok ve altıya kadar değişen tarzda çiçek açar. Temmuz ayı ortalarında vişne ağacının meyvesi olgunlaşmaktadır. Meyvesi ağızda tatlı ve mayhoş tat verir, bol sulu ve siyah renge yakın kırmızı renklidir.
Vişnenin Çeşitleri
Ülkemizde iki önemli vişne ağacı türü yetiştirilmektedir. Bunlardan Kütahya vişnesinin özellikleri uzun saplı, ucu hafif sivrice, iri boyda, koyu kırmızı, çok sulu, ince kabuklu, ekşi ve kırmızı etli meyve vermektedir. Diğer bir tür olarak ülkemizde yetişen Macar vişnesi ise kısa saplı, koyu kırmızı renkli, ince kabuklu, kalınca kabuklu, kırmızı etli ve ekşi meyveler vermektedir. Her iki çeşit ağaç da temmuz ayı içerisinde meyvesini vererek ülke ekonomisine katkısı oldukça büyüktür.
Vişnenin Tüketimi
Vişne meyvesi sofralık tüketimden çok meyve suyu, vişne şurubu, vişne reçeli, vişne marmeladı, vişne kompostosu, vişne likörü ile diğer bir kısım içkiler ve pasta ile tatlıların yapımında tüketilir. Vişne mevsimi dışında kurutularak da tüketilir. Vişne besin değeri olarak kirazı andırmaktadır. Ancak şeker oranı vişnede düşük olduğundan tadı ekşi ve mayhoş olmaktadır. Aynı zamanda kalori değeri kirazınkinden düşüktür. Yapılan araştırmalar neticesinde 100 gr taze vişnede, 14,3 gr karbonhidrat bulunmakta olup bünyeye 58 kalori vermektedir. A vitamini yönünden oldukça yüksektir. Bedene çok yararlı besin değerleri olan vişnenin yanı sıra aktarlarda vişnenin kurutulmuş sapları da kiraz sapları gibi kaynatılıp tüketilmektedir. Aktarlar, vişne saplarının kaynatılıp içildikten sonra idrar yollarında iltihap sökücü özelliği bulunduğunu ve kabızlığa faydalı olduğunu dile getirmektedir.
Vişnenin Faydaları Nelerdir? - Vücutta bağırsak sisteminin güçlenmesini sağlar.
- Göz sağlığına faydalıdır ve içinde A ve C vitamini oldukça yüksektir.
- Vişne demir, kalsiyum ve fosfor bakımından zengindir.
- Sinir sistemini düzenler. Suçiçeği ve kızamık gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltır.
- Uzmanlar kansere karşı koruduğunu, prostat ve kolon kanserine karşı özellikle koruma sağladığını belirtmektedir.
- Saçların dökülmesini engeller. Uykusuzluğun önüne geçmede birebirdir.
- Kabızlık sorununu giderir.
- Kanser hücrelerinin gelişmesini engeller. Bakteriler ve mantarlara karşı vücudu korur.
- Grip ve soğuk algınlığına etkilidir.
- Boşaltım sistemine faydalıdır ve bağırsak hastalıklarına karşı etkin olarak korur.
- Uzmanlarca kolesterolü ciddi şekilde düzenleyici etki yapar. Parkinson hastalığına etkilidir.
- Beyin fonksiyonlarının gelişmesinde etkilidir. Alzheimer hastalığına karşı ciddi anlamda koruma sağlar. Unutkanlığa karşı birebir etkilidir.
- Damar sertliğine karşı da etki sağlar. Stres ve depresyona karşı faydalıdır.
- Vişne, yüksek lif içeriği ile bilinir.
- Kalp ritmini düzenler, kalp hastalıklarına karşı korur. Bu nedenle kalp krizi riskini azaltır.
Vişnenin yukarıdaki faydalarına bakıldığında, insan vücudu için çok önemli bir besin kaynağı olduğu görülmektedir. Bu sebeple mevsiminde toplanan vişne bol bol tüketilmelidir. Vişne ile yapılan marmelat, reçel, vişne suları mevsimi dışında korunarak tüketilmesi vücut sağlığı açısından oldukça önemlidir.
|